اختلال دیسلکسیا مرحله‌ای پیش می‌رود و با افزایش سن نشانه‌های آن در افراد تغییر می‌کند. نشانه‌های این بیماری در سنین مختلف به شرح زیر است.
پیش از ورود به مدرسه
- تأخیر در صحبت کردن و استفاده از واژگان متنوع
- مشکل در شکل دادن و انتخاب کلمات
- مشکل در به خاطر سپردن اعداد، حروف و رنگ‌ها
سن ورود به مدرسه
- پایین بودن سطح توانایی خواندن نسبت به همسالان
- مشکل در پردازش اطلاعات و یادآوری توالی آن‌ها
- مشکل در پردازش صداهای کلمات ناآشنا
- زمان‌بر بودن خواندن و نوشتن نسبت همسالان
- دوری کردن از موقعیت‌های نیازمند خواندن
سن نوجوانی و بزرگسالی
- مشکل در روخوانی با صدای بلند
- زمان‌بر بودن خواندن و نوشتن نسبت همسالان
- مشکل در املای کلمات
- تلفظ نادرست کلمات
- مشکل در یادآوری عنوان صحیح اشیاء
- مشکل در یادگیری زبان دوم، حفظ کردن و مسائل ریاضی
- مشکل در خلاصه کردن داستان
تشخیص اختلال دیسلکسیا
تشخیص ابتلا به این بیماری در افراد معمولا در دوران کودکی یا بزرگسالی صورت می‌گیرد. درصد زیادی از افراد از بدو تولد و در تمام طول دوران زندگی خود بع این اختلال مبتلا بوده‌اند. در صورتی که در هر سنی والدین، معلمان و مربیان علائم مشکوک به دیسلکسیا را در فرد مشاهده کنند باید ارزیابی‌های حرفه‌ای برای تشخیص آن انجام شود.
در صورتی که دیسلکسیا زودتر تشخیص داده شود راهی برای حمایت بیشتر از کودک یا نوجوان باز می‌شود تا بتوان با استفاده از خدمات آموزشی و برنامه‌های حمایتی ویژه از این افراد پشتیبانی کرد. ارزیابی‌های تخصصی برای تشخیص دیسلکسیا شامل موارد زیر است:
- اطلاعات زمینه‌ای مانند سوابق خانوادگی و یوابق اولیه رشد
- تست هوش
- ارزیابی مهارت‌های شفاهی زبان
- ارزیابی تشخیص کلمات
- ارزیابی مهارت روان بودن تکلم
- ارزیابی درک مطلب
- ارزیابی دانش واژگان
- ارزیابی توانایی خواند کلمات جدید
- ارزیابی پردازش واجی
درمان اختلال دیسلکسیا
تا به امروز روش درمانی مشخصی برای اختلال دیسلکسیا وجود ندارد اما می‌توان با بکارگیری برخی رویکردها و روش‌های متنوع شرایطی را فراهم کرد که انجام وظایف روزمره برای افراد مبتلا آسان‌تر شود. این اختلال در افراد مختلف مشکلات متفاوتی ایجاد می‌کند و بیشتر افراد تلاش می‌کنند راهکارهایی را برای کنار آندن با تفاوت‌های یادگیری و موفقیت خود پیدا کنند.
تشخیص به موقع و زودهنگام این اختلال در افراد و از سال‌های اولیه زندگی و استفاده از روش‌های مدیریت این بیماری در مبتلایان مزایای بلند مدتی برای آن‌ها به دنبال خواهد داشت. از جمله روش‌های مدیریت این اختلال در کودکان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ارزیابی نیازهای فردی به منظور تدوین برنامه آموزشی هدفمند برای کودک
- ابزارهای یادگیری انطباقی: استفاده از این ابزارها که برای یادگیری حواس مختلف مانند لامسه، بینایی و شنوایی را درگیر می‌کنند برای مبتلایان به دیسلکسیا مفید خواهد بود.
- راهنمایی و پشتیبانی: این اختلال تأثیرات منفی جدی بر عزت نفس کودکان دارد که با استفاده از مشاوره می‌توان تا حدود زیادی این تأثیرات منفی را به حداقل رساند.
- ارزیابی مداوم: این روش برای بزرگسالان که مبتلا به این اختلال هستند مفید خواهد بود. در این روش باید از راهکارهای مقابله‌ای استفاده کرد که درائم در حال بسط و تحول هستند و همچنین مناطقی را که در آن‌ها می‌توانند از حمایت بیشتری بهره‌مند شوند، شناسایی کرد.
نتیجه‌گیری
اختلال دیسلکسیا که یک نوع اختلال در یادگیری به حساب می‌آید و علائم خود را در توانایی‌های مربوط به خواند و نوشتن بروز می‌دهد، یکی از اختلالات شایع است که احتمال دارد درصد قابل توجهی از افراد جامعه از بدو تولد به آن مبتلا باشند. این اختلال درمان اختصاصی ندارد و صرفا می‌توان با انجام یک سری اقدامات حمایتی روند یادگیری را در افراد مبتلا مدیریت کرد.